Səhabələr

Cəmiyyətlə Bütünləşən Nüzul Keyfiyyəti

Günlərin bir günü Allah Rəsulunun namaz qıldığını görən Əbu Cəhil qəzəblə Onun hüzuruna gəlmiş və:

− Mən Sənə bunu qadağan etməmişdimmi? − deyə ədəbsizlik etmişdi. Belə bir adama ən yaxşı cavab susmaq idi. Rəsulullah da namazını bitirər-bitirməz oradan uzaqlaşmışdı. Onun gedişini seyr edən Əbu Cəhil yanındakılara bunları söyləyir:

− Allaha and olsun! Sən də bilirsən ki, buralarda məndən daha çox adamı olan yoxdur!

Bu sözləri ilə o “Sənin ətrafına nə qədər adam yığışır-yığışsın, mən hamısının öhdəsindən gələrəm” demək istəyirdi. İlahi qüdrəti nəzərə almadan danışırdı Əbu Cəhil. Halbuki, güc və qüdrət çoxluqda deyil, haqda idi. Məkkə müşriklərinin kimsəsiz gördükləri Allah Rəsulunun Kimsəsi birbaşa Allah-Təala idi və O da Rəsuluna təsəlli üçün nazil etdiyi ayələrlə Onun könlünü  alırdı:

− Məgər bilmir ki, Allah hər şeyi görür?!

Yox, yox! Əgər o, bu əməllərinə son qoymasa, and osun ki, Biz onu kəkilindən yapışıb cəhənnəmə sürükləyərik. Özü də yalançı, günahkar kəkilindən!

Qoy o, özünün bütün tərəfdarlarını  köməyə çağırsın!

Biz də zəbaniləri çağırarıq!

Yox, yox! Sən ona uyma! Sən ancaq Rəbbinə səcdə et və Ona yaxınlaş![37]

 
[1]. Bax: “Zumər” surəsi, 39/23; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, 383
[2]. Bax: Sad, 38/4, 5; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 380, 381
[3]. İmran ibn Husaynın atasıdır.
[4]. İbn Hacer, İsabe, 1/337; ibnü’l-Esir, Üsüdü’l-Ğabe, 2/34, 35
[5]. Bax: “İxlas”, 112/1-4; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 501
[6]. Bax: “Fussılət” surəsi, 41/30; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 388
[7]. Bax: “Zumər” surəsi, 39/67.
[8]. Bax: Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 386
[9]. Bax: “Qiyamət”surəsi, 75/3; Bax: Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 469
[10]. Bax: “Yasin”, 36/77-79; Bax: Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 379
[11]. Bax: “Fussilət” surəsi, 41/22, 23.
[12]. Bax: “Ali-İmran” surəsi, 3/189.
[13]. Bax: “Fatır” surəsi, 35/44.
[14]. Bax: “Nəhl” surəsi, 16/77.
[15]. Bax: “Həcc” surəsi, 22/6.
[16]. Bax: “Ənkəbut” surəsi, 29/20.
[17]. Bax: “Mülk” surəsi, 67/1.
[18]. Bax: “Rum” surəsi, 30/27.
[19]. Bax: “Loğman” surəsi, 31/28.
[20]. Bax: “Rum” surəsi, 30/50.
[21]. Bax: “Qaf” surəsi, 50/6-11.
[22]. Bax: “Muminun” surəsi, 23/60.
[23]. Bax: “Qəmər” surəsi, 54/47, 48, 49.
[24]. Bax: Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 419, 420
[25]. Bax: Haşir, 59/5; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 438
[26]. Bax: Ebu Davud, Edeb, 101
[27]. Bax: “Şura” surəsi, 42/49.
[28]. Bax: “Rəd” surəsi, 13/11; “Fəth” surəsi, 48/11.
[29]. Bax: “Əhzab” sıırəsi, 33/17.
[30]. Bax: “Yasin” surəsi, 36/82.
[31]. Bax: “Təkvir” surəsi,  81/27-29; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 473
[32]. Bax: “Ali-İmran” surəsi, 3/26.
[33]. Bax: “Ənkəbut” surəsi, 29/1-3.
[34]. Bax: “Bəqərə” surəsi, 2/214.
[35]. Bax: “Saffat” surəsi, 37/171-177; “Qəmər” surəsi, 54/45; “Səd” surəsi, 38/110; “Nəhl” surəsi, 16/41; “Yusuf” surəsi, 12/7; “İbrahim” sürəsi, 14/14; “Rum” surəsi, 30/4.
[36]. Bax: “Təkasur” surəsi, 102/1-5; Vahidi, Esbabu Nuzuli’l-Kur’an, s. 490
[37]. Bax: “Ələq” surəsi, 96/14-19.