Gözlənilən hadisələr və Uhud

Tez-tez yerə düşən yalnız bayraq deyildi, Amra binti Alqamə onu yerdən götürüb qaldırana qədər neçə müşrik can vermiş, bayraq onlarsız qalxmışdı. Hər tərəfdən qan qoxusu gəlirdi.

Artıq müsəlmanların işi qaçan müşrikləri qovmaq idi. Allah (c.c.) İslam adına yeni bir zəfər nəsib edirdi.

Əmrə itaətdə həssaslığın itirildiyi an

O gün Məkkə süvariləri üç dəfə bir-birinin ardınca hücum edir və hər dəfə də oxçuların əks-hücumu ilə geri oturdulur. Həqiqətən də, atlar Uhud ətəyindən yağan ox yağışına qarşı irəliləyə bilmirdi. Rəsulullahın bu məsələdəki həssaslığı və əlli oxçunu bərk-bərk təlimatlandırmasının hikməti indi daha yaxşı başa düşülürdü.

Ancaq müşriklərin məğlubiyyətə uğrayıb qaçmağa başlaması oxçular arasında fikir ayrılığına səbəb olur. Bəzi oxçular düşmənin qaçmasına işarə edib silahdaşlarına səslənir:

− Ay camaat! Haydı qənimət... Qənimət! Allah (c.c.) düşməni məğlubiyyətə uğratmışkən siz niyə əl-qolunuzu sallayıb burada durursunuz? Budur baxın, qardaşlarınız üstün gəldi və müşrikləri məğlub etdilər! Elə isə siz də müşrikləri təqib edin və qardaşlarınızla birlikdə qənimət toplamağa başlayın!

Peyğəmbər əmrindəki ciddiyyəti, sona qədər yerindən tərpənməmə tapşırığını, deyəsən, unutmuşdular. Yəqin ki, əmri məhz savaşın sonuna qədər burada dayanmaq şəklində yozmuşdular. Halbuki Rəsulullah (sallallahu əleyhi və səlləm) Ondan təlimat gəlməyincə yerlərini tərk etməməyi israrla tapşırmış və hələ döyüşdən  əvvəl diqqəti bu məqama çəkmişdi.

Bu, cəbhədə açıq-aşkar boşluq açmaq idi. Abdullah ibn Cübeyr və onun kimi düşünən bəzi oxçular onlara etiraz edir:

− Rəsulullahın "Arxa tərəfdən gözlənilən təhlükələrdən bizi qoruyun və bizim öldürüldüyümüzü görsəniz belə, əsla mövqeyinizi tərk edib bizə kömək etməyə çalışmayın! Qənimət topladığımızı görsəniz, gəlib bizə qoşulmayın, siz sadəcə arxa tərəfi təhlükələrdən qoruyun" sözlərini nə tez unutdunuz?

Qənimət tərəfdarlarına görə bu tənbehlər belə başa düşülməməli idi. Həm də onların özlərinə görə dəlilləri var idi:

− Rəsulullah (s.ə.s.) bu sözlərlə onu nəzərdə tutmamışdı, – deyir və əmri başqa cür yozurlar.

Bu yozum da onları qaçan müşrik ordusunun arxasınca qənimət toplamağa yönəldir.^[14] Və nəhayət, Uhud ətəyində yalnız Abdullah ibn Cübeyr və bir neçə oxçu qalır.

Qarşı tərəfdə belə bir fürsət gözləyən Xalid ibn Vəlidin əmrindəki iki yüz nəfərlik süvari birliyi məsələdən agah olur, qalan oxçuları da zərərsizləşdirib arxadan hücum etməyə hazırlaşır. Xalid ibn Vəlidə İkrimə ibn Əbi Cəhil də dəstək verir.

Zahirən əhəmiyyətsiz görünən bir səhlənkarlıq hadisələrin gedişatını dəyişdirmək üzrə idi. Acı bir təcrübə idi bu və görünür, Allah (c.c.) oxçuların timsalında sonrakı nəsillərə bu ibrət nümunəsini göstərirdi. Deməli, rəhbərdən gələn əmrləri müzakirə etmədən və başqa mənaya yozmdan olduğu kimi yerinə yetirmək lazımdır. Fərqli vəziyyət meydana çıxarsa, heç olmasa, məsələni rəhbərə çatdırmaq ən doğru yoldur.