Səhabələr

Ümrə səfəri və Hudeybiyyə

Yolçuluq davam edirdi. Beyda adlı mövqedən Bəni-Bəkir, Cüheynə və Müzeynə qəbilələrinə doğru yönələn Rəsulullahın (s.ə.s.) məqsədi onları da bu səfərdə özü ilə birgə görmək idi. Ancaq onlar iş-güclə məşğul olduqlarını bəhanə edib ümrə karvanına qatılmırlar. Karvana qoşulmayan bu insanlar Kəbəyə doğru irəliləyən möminləri arxadan süzür və :

– Məhəmməd bizi silah və sursat baxımından son dərəcə hazırlıqlı olan bir qövmlə döyüşə çağırır. Halbuki O və əshabı bu gün bir oturuma yeyilən dəvə kimidir. Məhəmməd və yoldaşları bu səfərdən əsla sağ qayıda bilməz. Görmürsünüzmü, nə bir silahları var, nə də döyüş hazırlıqları!

Hər halında təbliğ və irşad açıq-aşkar görünən Allah Rəsulu (s.ə.s.) yolda Bəni-Nəhd qəbiləsindən bir dəstə adamla qarşılaşır. Sözünü dərhal Allaha gətirir və onları iman etməyə çağırır. Müsbət cavab vermirlər. Qismət ayaqlarına qədər gəlmişdi. Amma gəlib Allah Rəsuluna süd ikram etmək istəyirlər. Allah Rəsulu:

– Bir müşrikin hədiyyəsini qəbul edə bilmərəm, – deyib qəbul etmir.

Ancaq əshabına dönüb südü satın almağı buyurur. Rəsulullahın əmri dərhal yerinə yetirilir. O günə qədər mal-mülkləri yadellilər tərəfindən qəsb edilən Bəni-Nəhd bu mərdlikdən heyrətə gəlir.

Əshab həmçinin Bəni-Nəhdin ovladığı üç heyvanı da onlardan satın alır, oturub yemək istəyirlər. Daha öncə ehrama girənlər dərhal ehram zamanı ov ovlamağın qadağan olması hökmünü xatırlayır və özlərinin ovlamadıqları bu heyvanların ətindən yeyib-yeməmək barədə soruşurlar:

– Yeyin, – deyir Allah Rəsulu, – özünüz üçün ovladıqlarınız və ya xüsusi olaraq sizin üçün ovlananılanlardan başqa quruda gəzən hər cür heyvan sizə halaldır. Ehramda ikən bunları yeyə bilərsiniz.

Hər addımda dinin yeni bir qaydasını, hökmünü öyrənirdilər. Əbvaya çatanda qurbanlıqlara nəzarət edən Hz.Haciyə Allah Rəsulunun (s.ə.s.) hüzuruna gələrək:

– Ya Rəsulullah! – deyir, – dəvələrdən biri yolda qaldı, yeriyə  bilmir, nə edək?

– Onu kəs və boynundakı ipini də qanına batır, – buyurur,– ancaq ətindən nə sən ye, nə də yoldaşların yesin! Onun ətini digər insanlara verin.

Səhabə Əbu Qatadə hələ ehrama girməyənlərdən idi. İyirmi nəfərlik öncül dəstə ilə hərəkət etmiş, xeyli irəliləmişdi. Fasilə zamanı o da bir kənarda oturub ayaqqabısının bağını bağlamaqla məşğul idi. Bu vaxt bir zebr görürlər. Dəstənin bütün digər üzvləri ehrama girdikləri üçün zebrə bir şey etmirlər, ancaq Qatadənin onu görüb ovlamasını istəyirlər. Əti halal olsun deyə özləri də ona xəbərdarlıq etmir və Qatadə görməsə, zebr qaçacaq deyə narahat olurlar. Nəhayət, zebri Əbu Qatadə də görür. Və görər-görməz də yayını götürüb ata minir. Amma ox və nizəsini götürməyi unudur. Yoldaşlarından onları vermələrini istəyir. Amma heç kim ona yaxın durmur. Çünki bilirdilər ki, zebri ovlamağa kömək etsələr, ətini yeyə bilməyəcəklər:

– Vallah, biz sənə kömək edə bilmərik, – deyirlər.

Əbu Qatadə hirslənir. Atdan düşür, ox və nizəsini götürüb yenidən atlanır. Və çox keçmədən ovladığı zebrlə yoldaşlarının yanına qayıdır. Sevinirlər, səfər əsnasında ilahi ikram bəxş edilmişdi. Bir yandan da ehramda olduqları halda ovlanmış heyvanın ətini yemək məsələsində tərəddüd edirlər. Buna baxmayaraq, oturub zebr ilə qarınlarını yaxşıca doydururlar.

Əbu Qatadə qabaq ayaqlardan birini Allah Rəsulu üçün saxlayır. Hüzura gəlib vəziyyəti Ona danışınca:

– Sizin hər hansı biriniz ovlasın deyə onu göstərdimi? – deyə soruşur.

– Xeyr, – deyirlər.