Səhabələr

Ümrə səfəri və Hudeybiyyə

Bununla yanaşı, "ümrə etmək adı ilə Məkkəyə girib əsgərləri ilə bizə hücum edəcək" fikrini irəli sürənlər də var idi.

Müzkirədə əsas fikir nəyin bahasına olursa-olsun, möminlərin Məkkəyə girməsinə imkan verməmək idi və nəticə olaraq, bu işin təşkili Safvan ibn Ümeyyə, İkrimə ibn Əbu Cəhil və Süheyl ibn Amra həvalə edilir. Onlar da özbaşına heç bir addım atmayacaqları barədə Qureyşə təminat verirlər. İlk məsələ iki yüz nəfərlik öncül dəstəni qabaqcadan Küraül-Qanimə göndərmək idi və bu təklifə Qureyş:

– Çox gözəl fikirdir, – deyir.

Bu qərardan sonra dərhal Xalid ibn Vəlidin başçılığı altında iki yüz atlı göndərirlər. Bunlar Küraül-Qanim adlı yerə gedəcək və Hunoğulları, Bəni-Haris, Bəni-Abdimənah,  Bəni-Mustalıq adı ilə tanınan və o bölgədəki dağın adı ilə Ahabış adlandırılan qəbilələri və Saqif kimi özləri ilə paralel hərəkət edən qövmləri döyüşə hazırlıqlı olmağa çağıracaqdılar. Gediləcək ünvan da müəyyənləşdirilmişdi: Bəldah.

Bu ərəfədə Qureyş, xüsusən, Ahabış qəbilələrinə ziyafətlər verməyi ehmal etmir, başda Darun-Nədvə olmaqla Safvan ibn Ümeyyə, Süheyl ibn Amr, İkrimə ibn Əbu Cəhil və Huvaytib ibn Abdiluzzanın evində ziyafətlər təşkil edirlər.

Ünvan məlum idi. Artıq hazırlıq görüb yola çıxan hər kəs Bəldaha gəlirdi. Çox keçmədən çadırlar qurur, nəyin bahasına olursa-olsun, möminləri buradan o tərəfə buraxmamağa and içirlər. Qureyş qadınları və uşaqları da bura axışırlar. Dağda müəyyən məsafələrlə gözətçilər yerləşdirilir və onlara müsəlmanların gəlişini gizlicə xəbər vermək tapşırılır.

Onların bu hərəkətlərindən xəbərdar olan yeni mömin Büsr ibn Sufyan Rəsulullahın hüzuruna gəlir. Bu zaman möminlər Usfan yaxınlığında Qadirül-Əştad adlı yerdə idilər:

– Ya Rəsulullah, – deyir, – bu qureyşlilər Sənin gəliş xəbərini eşidib sağmal dəvələrini, arvad-uşağını da özü ilə götürüb zirehlərini geyinərək Zu-Tuvada qərargah qurmuşlar. Səni Məkkəyə buraxmamaq üçün Allaha and içiblər. Xalid ibn Vəlid də iki yüz atlı ilə birlikdə Küraül-Qanim adlı yerdə gözləyir.

Hz. Büşrü diqqətlə dinləyən Rəsulullah (s.ə.s.) Allah naminə (Allahın adına and içib) yola çıxanların bu anlaşılmaz hərəkətlərini heyrətlə qarşılayacaq və hər dəfə də qılınca sarılan, qırğın və müharibə tərəfdarı olan qureyşlilərə istənilən halda qalib gələcəyini dilə gətirəcəkdi.

Yenidən müşavirə və salatul-xavf (qorxu namazı)

Xəbərlər yeni bir böhranın ilkin əlamətlərini göstərirdi və Allah Rəsulu (s.ə.s.) əvvəlcə yolu dəyişdirmək əmrini verir, daha sonra da əshabına üz tutur, Allaha həmd edərək deyir:

– Ey müsəlmanlar! Fikrinizi bildirib Mənə yol göstərin, nə deyirsiniz? Qureyş Ahabış qəbilələrinə yemək yedizdirib bizi Beytullahı təvaf etməkdən məhrum etmək istəyir, nə edək? Birbaşa Beytullaha yönəlib bizi ondan məhrum etmək istəyənlərləmi vuruşaq, yoxsa bunlara yardım edən ətraf qəbilələrin cəzasını verək?! Belə ki, bu vəziyyətdə bizimlə döyüşməyə imkan tapa bilməz, Allah da onları rəzil-rüsvay edər.

– Doğrusunu Allah və Rəsulu bilər, – deyir Hz.Əbu Bəkir, – ancaq ya Rəsulullah! Biz döyüşmək niyyəti ilə gəlməmişik. Heç kimlə vuruşmaq fikrimiz də yoxdur! Yaxşısı budur, biz yolumuza davam edək. Bizi Beytullhı təvafdan əngəlləmək istəyənlər olarsa, onlarla vuruşarıq.

Üseyd ibn Hudayr da buna oxşar sözlər deyir. Əshabın ümumi fikri bu idi və hamısı da Hz.Əbu Bəkrin dediklərini təkrarlayır. Bu zaman Miqdad ibn Əsvəd irəli çıxıb:

– Allaha and olsun ki, biz, ya Rəsulullah! Bəni-İsrailin Hz.Musaya söyləyi kimi Sənə: "Sən və Rəbbin get, biz burada oturarıq," – demərik. Əksinə: "Sən və Rəbbin dilədiyin hökmü ver, çıx qabağa, biz də Səninlə birlikdə vuruşmağa hazırıq,"  deyərik, – deyir.

Sədaqət və iman sabit idi və Allah Rəsulu da:

– Haydı, Allahın adı ilə addımlayın! – buyurur.

Yenidən hərəkətə başlayırlar. Nəhayət, Usfanla Dəcnan arasındakı Qamim adlı vadiyəcən  gəlib burada dayanırlar.

Digər tərəfdə Xalid ibn Vəlid Allah Rəsulu (s.ə.s.) və əshabınını yerini irəliləyərkən çıxan toz-torpağa baxıb təyin edir və məkkəlilərə xəbər verir, daha sonra atlı dəstəsi ilə Qamimə gəlir. Möminlərlə qiblə arasında durur və Rəsulullahla əshabını bir xeyli seyr edir.