Hz. İbn Ömər hökumət və dövlət işlərindən uzaq qalmasına baxmayaraq, haqq yolunda cihad edərək hicrətin iyirmi yeddinci ilində İslam fəthlərində iştirak etmişdir. Tunis, Əlcəzair və Mərakeş səfərlərinə qatılmışdır. İbn Ömər hicrətin otuzuncu ilində Xorasan və Təbəristan fəthlərində iştirak etmişdir.
Həzrət Osmanın şəhadətindən sonra bir çox üstün cəhətlərinə-elmi, qəhrəmanlığı və mücahidliyi, Həzrət Ömərin oğlu olmasına görə onun xəlifə olmasını istədilər. Lakin o, bunu qəbul etmədi. Həzrət Əlinin tərəfini tutdu. Daxili hadisələrə qarışmadı. Siffin hadisəsindən sonra da xəlifəlik təkliflərini rədd etdi. 669-cu ildə Xalid ibn Zeydlə (Əbu Əyyub əl-Ənsari) İstanbul qala divarlarına qədər gəlib İstanbulun ilk mühasirəsinə qatıldı. Onun dövlət işlərində və İslam cəmiyyətində meydana gələn daxili qarışıqlıqlar əsnasında təmkinli davrandığını görmək mümkündür. Lakin Siffində Həzrət Əliyə qarşı çıxanlarla, Abdullah ibn Zübeyri Kəbədə mühasirə edib şəhid edənlərə qarşı döyüşmədiyinə peşman olduğunu şəxsən özü ifadə etmişdir.[5] Həccaca qarşı döyüşməsə də, onun İslami hökmləri təhqirinə göz yummamış, yeri gələndə onu sərt şəkildə xəbərdar etmişdir. Hətta onun bu kimi xəbərdarlıqlarına əsəbiləşən Həccac ibn Yusif Abdullahı öldürmə yollarını axtarmışdı.
Nəhayət, hicrətin yetmiş dördüncü ilində Abdullah ibn Ömərin səksən yaxud, səksən beş yaşında ikən vəfat etdiyi[6] başqa rəvayətlərdə də onun səksən altı yaşında vəfat etdiyi qeyd olunur.[7]
Həcc mövsümündə bir nəfər ucu zəhərli bir nizə ilə Abdullah ibn Öməri ayağından yaraladı. Bədəni zəhərləndi. Bu zəhərlənmə vəfatına səbəb oldu. Rəvayətə olunur ki, yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi bu hadisə Həccac ibn Yusifin göstərişi ilə həyata keçirilmişdir.
İbnül-Əsirin qeydinə görə, Həccac ibn Yusif minbərdə xütbə oxuyurdu. Xütbədə İbn Zübeyrə qarşı ağır sözlər demiş və bəzi ittihamlar irəli sürmüş, onun Qurani-Kərimi təhrif etdiyi iddiasını ortaya atmışdı. İbn Ömər fikirləşmədən və çəkinmədən Həccaca cavab verərək “Yalan deyirsən, bunu nə İbn Zübeyr edərdi, nə də sənin bu işə gücün yetər! …”– demişdi.
İbn Ömərin xalqın çox olduğu bir yerdə belə sərt çıxışından Həccac pis vəziyyətə düşmüş, ona çox əsəbiləşmişdi. Açıq-aşkar ona bir şey edə bilməyəcəyindən gizlicə intiqam almağı düşünmüşdü.[8] Ancaq İbnül-Əsir Həccacın xütbə məsələsini başqa cür izah edir. Ona görə, Həccac xütbəni ikindi namazının vaxtı çıxana qədər uzatmışdı. Bu vaxt İbn Ömər: “Günəş səni gözləmir”, – deyə ona xəbərdarlıq etmişdir. İkinci bir rəvayətə görə, İbn Ömər onu gözləmədiyinə görə Həccac narahat olmuş, fironluğu tutmuşdu. Lakin Əməvi hökmdarı Əbdülməlik ibn Mərvanın qorxusundan İbn Ömərə qarşı çıxa bilmirdi. Bu məsələnin əslinin bu şəkildə olduğu məlum olmuşdur. Yoxsa imkan tapdığı təqdirdə Həccac İbn Öməri bir an əvvəl öldürtməkdə tərəddüd etməzdi.[9]
Həcc mövsümündə insanlar sıx olduğu üçün Həccac bu hadisəni hazırlamışdı. Hətta İbn Ömər yaralı olduğu zaman Həccac ziyarətinə gəlmiş, günahkarın tutulub cəzalandırılacağını demişdir. İbn Ömər o sırada Həccaca: “Sən silah ilə Hərəmi-Şərifə girməyə icazə verdiyin üçün bu hadisə meydana gəldi. Hərəmi-Şərifə silahlı girməyin doğru olmadığını bilirdin. Bunun qarşısını alsaydın, bu hadisə olmazdı”, – demiş, o da susmuşdu.[10]
İbn Ömər Mədinədə vəfat etməyi arzu edirdi. Çünki son günlərdə Məkkədə vəziyyətin yaxşı olmadığını sezmişdi. Cənabı-Haqqa dua edir “Allahım, məni Məkkədə öldürmə!” – deyə yalvarırdı. Oğlu Salimə belə vəsiyyət etmişdi “Mən Məkkədə ölsəm, məni Hərəmin ətrafında dəfn et, sən də buradan köçüb get!” İbn Ömər bu vəsiyyətindən bir neçə gün sonra vəfat etdi.
Buna görə də İbn Ömərin vəfatının ardınca insanlar toplanmağa başladı. Həccac da günahını ört-basdır etmək üçün cənazə namazına qatıldı. Hətta namazını Həccacın qıldırdığı bildirilir.[11]Vəfat etdiyi vaxt on biri oğlan olmaqla on beş uşağı vardı.
İslami tərbiyə ilə yetişdiyi, Rəsulullahın söhbətlərində iştirak etdiyini, ona şəxsən xidmət etməklə şərəfləndiyi, kamil fitrətə sahib olduğu üçün dövrün bütün elmlərinə məharətlə yiyələnmişdi. Hər mövzunu çox diqqətlə araşdırmağı sevərdi. Haram və şübhəli mövzularda çox həssası davranardı.
Qurani-Kərimin təfsir edən səhabələrdən idi. Bir gün Peyğəmbərimiz (s.ə.s) Əshabi-Kiramdan “İbrahim” surəsinin iyirmi dördüncü ayəsində keçən “ağac”ın necə bir ağac olduğunu soruşmuşdu. Heç kim cavab verə bilməmişdi. Rəsulullah (s.ə.s) bunun “xurma ağacı” olduğunu açıqladı. Oradakılar dağıldıqdan sonra Abdullah ibn Ömər yolda gedərkən atasına “Rəsuli-Əkrəmin ayədəki ağacın necə bir ağac olduğunu deməmişdən əvvəl ağacın xurma ağacı olduğu ürəyimə damdı”, – dedi. Atası Ömər: “Yaxşı, bəs niyə bunu demədin?” – deyincə Abdullah: “Rəsulullahın hüzurunda sən və Əbu Bəkir olarkən danışmağı uyğun görmədim”, –demişdi.[12] Bu da onun Allahın ayələrinə bələd olduğunu göstərirdi.
