Davamçılar və möhnət illəri

Sonra da əl çalaraq məsələni səs-küylə yekunlaşdırmağa və həqa­rətlərinə haqq qazandırmağa çalışırdılar.^[43]

Əshab üçün onların nə dediyi yox, Allahın və Rəsulunun buyurduqları önəmli idi. Və əshab, beləcə, onların yanından təbəssümlə keçib gedir, acınacaqlı hallarına dərman ola bilməməyin  iztirabını çəkirdilər.

Dünya və dünyaya aid olan şeylər onlara çox bəsit  görünürdü. Bu gün burada ayaqlarına batan bircə tikanın da axirətdə mükafatını alacaqlarına Zərə qədər  şübhə etmirdilər. Onlar, eyni zamanda, işlərini bu əvəzə görə etmirdilər. Onlar üçün bu, yaşanan çətinlikləri dəf etməkdə sadəcə bir dayaq rolunu oynayırdı. Bilirdilər ki, əgər dünyanın Allah qatında (dərgahında) zərrə qədər dəyəri olsaydı, kafir bu dünyada bir qurtum su belə içə bilməz, hər cür nemətdən məhrum olardı. Halbuki, Əbu Cəhillər... Əbu Ləhəblər... Utbə və Şeybələr... nemət içində üzürdülər. Demək ki, Allah (cəllə cəlaluhu) çox mərhəmətli idi və bu rəhmət xəzinəsindən əsla ümid kəsilməməli idi.

İmanda bu dərəcəyə yüksələn mömin üçün Allah və Rəsulunun gələcəklə bağlı vəd etdiklərinin bir başqa mənası vardı. O buyurubsa, mütləq olacaq və ağrı-acıları bir gün bitəcəkdi. Bayquşların həmişə bayram etməsi mümkün olmadığı kimi, gecələr də daim zülmət olmayacaqdı, bu dünyada bülbüllərə də yer vardı və vaxtı çatınca dan yeri söküləcək, səhərin xoş mehində könüllərə  fərəh bəxş edən  xatirələr yaşanacaqdı.

Bəli, bir gün bu zülmlər mütləq sona  çatacaq və hər tərəf laləzara dönəcəkdi. Buna görə də o gün mövcud şəraitə uyğun hərəkət etmək və hər cür səbrin gücünü doğru istiqamətləndirmək lazım idi.