Gözlənilən hadisələr və Uhud

Sözsüz ki, bəzi səhabələr xəcalət çəkirdi. Çünki Uhuda gəlib döyüşməyi onlar istəmiş və bu səbəbdən yetmiş din qardaşını itirmişdilər. Rəsulullah nə buyursa idi, qəbul edəcəkdilər. Ancaq Allah Rəsulu onlara kiçicik bir eyham belə vurmur və əsla əvvələ qayıdıb: "Mən sizə deməmişdimmi?" – deyərək bir kəlmə də işlətmir. Çünki O (sallallahu əleyhi və səlləm), insanlara məniməstmək istədiyi məşvərəti nəticəsi nə olursa-olsun, hər şeydən vacib sayırdı. Buna görə də Müsəbbibül-Əsbab olan Allaha  yönəlir və əshabını Uhuda əmanət etdikdən sonra:

– Bir yerdə cərgəyə durun, Rəbbimə dua edəcəyəm, – deyir.

Bu kəlmələri eşidər-eşitməz kişilər qabaqda, qadınlar arxada^[37] cərgəyə dururlar. Allah Rəsulu yönünü qibləyə çevirir və xeyli dua edir.^[38]

Uhuddan ayrılış

İllərin hadisəsi bir günə sığmışdı Uhudda... Və Allah Rəsulu (sallallahu əleyhi və səlləm) atına minib Mədinə yolunu tutur, Uhudu tərk edir. Yolda Musab ibn Ümeyrin xanımı Xamnə binti Cahşla qarşılaşır:

– Ey Xamnə! Özünü möhkəm tut və əvəzini Allahdan gözləyib səbir et, – buyurur. Kədərli bir xəbər alacağını anlayan Hz.Xamnə:

– Kimin üçün, ya Rəsulullah? – deyə soruşur.

– Dayın Həmzə ibn Abdulmuttalib üçün! – buyurur. Bunun ardından Hz. Xamnə:

– İnna lilləh və innə ileyhi raciun! Allah (c.c.) onu rəhməti və lütfü ilə qucaqlasın! Onun üçün şəhadət nə gözəldir! – deyir. Allah Rəsulu:

– Özünü möhkəm tut və əvəzini Allahdan umaraq səbir et! – deyə ikinci dəfə səslənir. Ürəyinə bir qor düşür Hz. Xamnənin:

– Kimin üçün, ya Rəsulullah?

– Qardaşın Abdullah ibn Cahş üçün!

– İnna lilləh və innə ileyhi raciun! Allah (c.c.) onu mərhəmət və lütfü ilə qucaqlasın! Onun üçün də şəhadət nə gözəl!

– Özünü möhkəm tut və əvəzini ancaq Allahdan gözləyərək səbir et!

– Kimin üçün səbir edim, ya Rəsulullah?

– Ərin Musab ibn Ümeyr üçün!

Hz.Xamnən daha dözə bilmir. Dayısı və qardaşı ilə yanaşı ərinin də Uhudda qaldığını eşidəndə haray qoparır:

– Gör başıma nələr gəldi!

Bayaqdan bəri Hz.Xamnəni izləyən Allah Rəsulu əshabına:

– Necə olsa da, qadın üçün ərin yeri bir başqadır! – deyir.

Mədinənin səbri

Mədinə bütün baş verənləri mətanətlə qarşılayır və Uhuda əmanət edilən yaxınlarına görə sağ qayıdanları təzyiq altında saxlamağı əsla düşünmürdü. Hətta heç bir şey olmamış kimi davranır və Rəsulullahın sağ-salamat qayıtmasına sevinirdi.

Rəsulullahın öldürüldüyünü eşidən bir ənsar qadın Uhuddan qayıdış xəbərini eşidincə həyəcanla səhabələri qarşılamağa çıxır. Onun gəlişini görənlərdən biri qardaşının və atasının, digəri isə oğlunun və ərinin şəhid olması xəbərini verir. Ancaq o, bunları, sanki, eşitməmiş kimi yenə də qaçmağa davam edir və qarşısına çıxandan:

– Rəsulullah haradadır? Onun vəziyyəti necədir? – deyə soruşur. Onun halına Uhuddan gələnlər də mat qalır:

– Allaha həmd və sənalar olsun ki, sağ və salamatdır, ey filankəsin anası, – deyə cavab verirlər. Bunu eşidən kimi:

– Mənə Onu göstərin, mübarək üzünə baxmaq istəyirəm, – deyə cavab verir. Allah Rəsulunun (s.ə.s.)  hüzuruna gəlib Onun nur camalına tamaşa edincə bu sözləri deyir:

– Anam-atam sənə fəda olsun, ya Rəsulullah! Səni sağ və salamat gördükdən sonra artıq bütün müsibətlər mənə çox kiçik görünür!