Səhabələr

Hicrət İzni və Qureyşin Təlaşı

Onun başına gələcəkləri, sanki, öncədən görmüşdü Hz. Ömər. Bəlkə də, Əbu Cəhili yaxşı tanıdığı üçün idi, çünki Əbu Cəhil kimi bir firon təkcə anasının əhdini xəbər vermək üçün bu qədər yol gəlməz və başqasına görə tər tökməzdi. Hz. Ömər buna görə Ayyaşa kömək etmək istəyirdi. Bir həmlə də edir, onsuz da,  Ayyaş gedəcəkdi. EIə isə, yolda başına bir iş gəlsə, əldən iti tərpənmək  üçün bir vasitə olmalı idi. Ona görə də belə deyir:

− Madam ki gedirsən, mənim dəvəmə min və onunla get. Çünki bu, cins və sürətli dəvədir. Əgər yolda bu adamların pislik edəcəyini  hiss etsən, dərhal onun üzərinə atılar  və qaçıb  xilas olarsan.

− Yaxşı, − deyir Ayyaş. Hz. Ömərin dəvəsinə minib gələnlərlə birlikdə Məkkəyə dönür. Bir müddət yol getdikdən sonra Əbu Cəhil Ayyaşa səslənir:

− Ey anamın oğlu! Vallah, dəvəm çox yoruldu, güclə yeriyir. Bir az dəvənin tərkinə minməyimə nə deyirsən?

Məsum bir xahişə oxşayırdı və Ayyaş da sadəlövhlüklə:

− Olar, − cavabını verir. Dəvələri saxlayırlar və Əbu Cəhil  Hz. Ayyaşın tərkinə minir. Bir müddət də bu cür gedirlər. Elə bu vaxt Əbu Cəhil ani həmlə ilə arxadan Hz. Ayyaşı iplə bağlayır. Bu əsnada əvvəlcədən razılaşdıqları kimi, digər qardaşı Haris də gəlmiş, bir də əllərindən qurtulub qaça bilməsin deyə Hz. Ayyaşın əl-qolunu möhkəm-möhkəm bağlamışdı.

Hz. Ayyaş Hz. Öməri (r.a.) dinləmədiyinə görə yanıb-tökülürdü. Heç Əbu Cəhil kimi bir firona da inanıb yola çıxardılarmı? Ayyaş xoş niyyətliliyini etimadla ölçüb-biçmədiyi üçün min dəfə peşman olmuşdu, amma sonrakı peşmançılıq fayda verməzdi.

Məkkəyə girəndə günün günorta çağı idi. Əbu Cəhil Ayyaşdan öz ­siyasi məqsədləri üçün istifadə edəcək, məkkəlilərə belə səslənəcəkdi:

− Ey Məkkə xalqı! Yaxşı baxın! Biz öz səfehimizi necə tutub gətirmişiksə, siz də öz axmaqlarınızla eyni cür davranın və onları qətiyyən əlinizdən qaçırmayın![15]