Səhabələr

Gözlənilən hadisələr və Uhud

Artıq süvarilər qrşısında maneə – oxçuların müqaviməti yox idi və onlar bu şəraitdə asanlıqla hücuma keçirlər. Əvvəlcə oxçu dətəsinin əmiri Abdullah ibn Cübeyri və onunla qalan bir neçə oxçunu şəhid edirlər. Sonra da var qüvvələri ilə qaçan müşrik ordusunu qovan və onların qoyub getdiyi qənimətləri toplamaqla məşğul olan İslam ordusuna gözlənilmədən hücum edirlər. "Uzza haqqı üçün!", "Hubəl adına" kimi nərələr əks-səda verir. Deməli, səhərki rüzgar yönünü dəyişmiş və indi zaman möminlərin əleyhinə işləyirdi.

Uhud dağında o günə qədər görünməmiş bir toz dumanı qalxmışdı. Belə ki, möminlər arxadan gələn düşmənlə döyüşmək üçün geri çevrilir və bu anda bir az əvvəl qaçan müşrik ordusu da dayanıb müsəlmanlara hücuma keçirdi. Və müsəlmanlar sözün əsl mənasında iki od arasında qalırlar.

Böyük bir təşviş hökm sürürdü; çünki bəzi müsəlmanlar: "Döyüş bitdi," – deyə bir kənara çəkilmiş, bəziləri də qənimət toplamaq üçün qılıncını atmışdı. Bu, cəbhənin lazımi gərginliyini də aradan qaldıran bir psixalogiya idi. Uhuda gələrkən Rəsulullahın tapşırıqlarına tabe olmamağın  yükü çiyinlərini əzirdi. Deməli, başlanğıcda atılan bu addım özü ilə başqa yanlışlıqları da gətirir və beləliklə, Allah (c.c.) sonrakı nəsillərə ağrılı-acılı da olsa, əməli bir dərs vermiş olurdu.[15]

Bədirdə olduğu kimi, burada da belə bir səs eşidilmişdi: "Ey Allah qulları! Qardaşlarınıza baxın və siz də onlara qoşulun!"

Bu səs qaçmağa üz tutmuş müşrikləri yenidən cəsarətləndirir və onlar da Xalid ibn Validlə İkrimə ibn Əbi Cəhlin müsəlmanların arxasına keçdiyini görüncə özlərinə gəlib hücuma atılırlar.

Cəbrailin gətirdiyi ilahi bəyan həmin hadisəni bu ifadələrlə təsvir edir: "Uhud müharibəsində siz onları Allahın izni  ilə əzib-qırdığınız zaman Allah sizə verdiyi vədinə sadiq çıxdı. Lakin O (Allah) sevdiyiniz şeyi – zəfər və qəniməti sizə göstərəndən sonra isə zəiflik göstərdiniz və sizə verilmiş əmr barəsində bir-birinizlə mübahisə edərək Peyğəmbərə qarşı çıxdınız. İçərinizdən bəziləri dünyanı, bəziləri isə axirəti istəyirdi. Əlbəttə, O, sizi əfv etdi. Çünki Allah möminlərə qarşı mərhəmətlidir!"[16]

"Ayneyn" adlı təpənin üstündə Cual ibn Süraqa cildində görünən şeytan isə durmadan bunu söyləyirdi:

− Məhəmməd öldürüldü!

Möminləri ürəyindən vuran sözlər idi bu. Hər yeni müsibət əvvəlkiləri unutdururdu.  Qol-qanadları qırılır, dizləri taqətdən düşürdü. Düzdür, bunu eşidər-eşitməz:

− Əgər Rəsulullah ölmüşsə, siz də onun dini üçün döyüşün, Onun uğrunda özünüzü fəda edin və Allaha şəhid olaraq çatacağınız ana qədər vuruşun, − deyənlər də var  idi.

Ancaq iki odun arasında qalan əshabın bu həmləsi qarşı tərəfi dayandırmağa kifayət etmirdi.