Yeni hücum və Xəndək

 Buna cavab olaraq Allah Rəsulu (s.ə.s.) ona:

– Bura qayıdana qədər sənə nə soyuq, nə də isti zərər verəcək, – deyə müjdə verir.

Hz.Huzeyfə şəhid olmaqdan deyil, əsir alınmaqdan çəkinirdi və buna görə də Rəsulullah (s.ə.s.) ona:

– Sən əsir də alınmayacaqsan, – deyə ikinci müjdəsini verir.

Bu müjdələrlə Allah Rəsulunun təlimatlarını alıb yola düşür Hz. Huzeyfə. Rəsulullah (s.ə.s.) da onun arxasınca baxa-baxa əllərini açıb:

– Allahım! Onu önündən, arxasından, sağından, solundan, üstündən və altından gələ bilən təhlükələrdən Sən hifz eylə, – deyə dua edir.

Artıq Hz.Huzeyfədə narahatlıqdan əsər-əlamət qalmamışdı; çəmənlikdə gəzirmiş kimi düşmənə doğru yürüyürdü. Rəsulullah (s.ə.s.) arxasınca səslənir:

– Ey Huzeyfə!

Huzeyfə dərhal geri dönür, Allah Rəsulunun sözlərini dinləyir. Sülh İnsanı bunu tapşırır:

– Buraya qayıdana kimi onlar arasında heç bir  hadisə törətmə!

Rəsulullahın son təlimatını da alan Hz. Huzeyfə qarşı tərəfə keçir və ocağın yanındakı  izdihama yaxınlaşır. Tonqalın yanında boylu-buxunlu bir adam (Əbu Sufyan) durmuş, təlaşla ətrafındakılara  :

– Haydı, yola çıxırıq! Haydı, yola çıxırıq, – deyə səslənirdi.

Görünür bu, önəmli şəxsdir və Huzeyfə bir ox götürüb yayına yerləşdirir. Nişan alıb atacaqdı ki, Allah Rəsulunun son xəbərdarlığını xatırlayır. Əli-qolu bağlanır: bir iş çıxartmadan geri dönməli idi. Və oxunu yenidən sadağına qoyur.

Bu arada Əbu Sufyan qaraltı olan yerdən gələn səsdən şübhələnir, aralarına casus  girməsindən  narahat olur. Ona görə yanındakılara:

– Hər kəs yanındakının əlindən tutsun və kim olduğuna baxsın.

Ağıllı fikir idi və az qala Hz. Huzeyfə özünü ələ verəcəkdi. Dərhal sağ və sol tərəfindəki iki nəfərin əlindən tutur, əvvəlcə sağdakı adamdan soruşur:

– Sən kimsən?

– Muaviyə ibn Əbi Sufyan.

Sonra soldakı adama həmin sualı verir, aldığı cavab "Amr ibn As" idi. Hamıdan cəld tərpənmiş, özünü ələ verməmişdi.

Rüzgar aləmi bir-birinə qatmışdı. Artıq Əhzab ordusu geri dönməkdən başqa çıxış yolu olmadığına inanmış, tələm-tələsik yüklərini toplamağa girişmişdi.

Əbu Sufyan dəvəsinə minmiş, onu qaldırmağa çalışırdı. Ancaq dəvə rüzgarın şiddətindən ayağa qalxa bilmirdi.

O qədər qorxmuşdular ki, arxalarına baxmadan qaçacaq, necə ümidlərlə gəldikləri Mədinədən dönərkən üç günlük məsafəni bir günə gedəcəkdilər.

Müşriklərin arasına girib məlumat toplayan Hz.Hüzeyfə gördüklərini çatdırmaq üçün yola düzəlir. Yolda qarşısına təqribən iyirmi nəfərlik süvari birliyi çıxır. Ona belə deyirlər:

– Dostuna xəbər ver, Allah külək və ordularla o tayfanın öhdəsindən gəlmişdir!

Hz. Hüzeyfə onları tanımır, heyrətdən donub qalır. Hüzura gələrkən Allah Rəsulunu yenə namaz qılarkən görür.

Vəzifəsini başa vuran Hz.Hüzeyfə yenidən üşüməyə başlamışdı. Soyuqdan tir-tir əsirdi. Allah Rəsulu ona uzaqdan mübarək əlləri ilə işarə edir, yaxına çağırır. Daha sonra əynindəki libasının bir parçasını Hz.Hüzeyfənin üzərinə atıb onu bürüyür. Sonra da nələr görüb eşitdiyini dinləməyə başlayır.^[19]

Xəndək tərk edilir

Əzhab ordusu necə gəlmişdisə, elə də getdi. Uhud və Hamraül-Əsədi unutmayan müşriklər  təqib olunmaq qorxusu ilə Xalid ibn Vəlid və Amr ibn Asın rəhbərliyi altında iki yüz nəfərlik süvarini düşərgə yerində saxlamış və bu yolla özlərinin təhlükəsizliyini təmin etmək istəmişdilər. Artıq səhərə bircə nəfər də düşmən əsgəri qalmamışdı.

Yollara baxan Rəsulullah (s.ə.s.) Allaha həmd edir:

– Özündən başqa ilah olmayan Allah İslam əsgərlərini əziz tutmuş, quluna inayəti ilə yardım etmiş və düşmənlərini məğlubiyyətə uğratmışdır. Bundan sonra döyüşmək üçün üstümüzə gələn onlar olmayacaq, döyüş meydanlarında üstün qüvvə biz olacağıq!

Xəndəyi tərk edən Əbu Sufyan Əbu Üsamə Əl-Cuşəmi ilə Allah Rəsuluna bir məktub göndərmişdi. Məktubda deyilirdi:

"Lat və Uzzaya and içərək və Allahın adı ilə başlayıram! Böyük və çoxsaylı ordu ilə üzərinə gəldim. Səninlə bir daha qarşılaşmamaq və kökünü kəsmək üçün gəlmişdim! Görürəm ki, bizimlə üz-üzə gəlmək istəmirsən, xəndəyin arxasına sığınmısan! Ancaq mənimlə Sənin aranda  qadınların belə qılıncdan keçiriləcəyi Uhud kimi bir gün mütləq olacaqdır!"

Ər meydanında bu qədər məğlubiyyətə uğrayan Əbu Sufyan "igidliyinə" xələl gətirməmək üçün uzaqdan meydan oxumağına davam edir və qaçarkən belə təhdid yağdırmağı ehmal etmirdi.

Allah Rəsuluna məktubu Übeyy ibn Kab oxuyur. Sona qədər dinlədikdən sonra cavab yazdırır:

"Məsələyə gəlincə məktubun Mənə çatdı. Sayına güvənərək hələ də qürurulanırsan. Halbuki özün də dediyin kimi, üstümüzə gələrkən kökümüzü kəsməkdən başqa bir şey düşünmürdün. Ancaq bu səninlə bizim aramızda Allahın təqdir edəcəyi məsələdir və Allah qələbəni bizim üçün təqdir etmişdir. Unutma ki, Allah Lat, Uzza, İsaf, Nailə və Hubəli yerlə-yeksan edəcəyim günü sənə göstərəcəkdir! Bu gündən bunu sənə xatırladıram, ey Bəni-Qalibin səfehi!"

Demək ki, ər meydanında qılıncla yanaşı, qələmi də dilə gətirmək lazım idi. Allah Rəsulu baş verənlərə baxmayaraq, hələ də hədə-qorxu gələn Əbu Sufyanın cavabını verir, bundan sonra başına gələcəkləri xatırladıb ağlını başına yığmasını istəyirdi.

Müşriklər geri çəkilmişdi, buna görə də Xəndəkdə qalmağın bir mənası yox idi. Və Allah Rəsulu (s.ə.s.) Mədinəyə dönmək əmrini verir. Bəni-Qureyzəni düşündüyü üçün səhabələrin Mədinəyə dönüşə sevinməsini istəmirdi. Onlarla çəkiləsi hesabları vardı.

Əsassız bəhanələrlə döyüşə qatılmayan münafiqlər isə hələ Əhzab ordusunun geri çəkilməsindən xəbərsiz idi və:

– Hələ də yox olub getmədilər, – deyə möminlərin məğlubiyyət xəbərini səbirsizliklə gözləyirdilər.

Sözsüz ki, Rəsulullah və əshabın sağ-salamat qayıtması ən çox münafiqləri və xəyanət edən  Bəni-Qureyzəni kədərləndirəcəkdi. Böyük ümid bəslədikləri Əhzab ordusu da çəkilib getmişdi. Demək ki, meydanda yalqız və arxasız qalmışdılar.

Təxminən bir aya yaxın davam edən bu müharibə zamanı səkkiz səhabə şəhid olmuşdu. Düşmən tərəfdən isə sadəcə üç nəfər müşrik öldürülmüşdü. Bu vaxt Cəbrail də gəlmiş, gətirdiyi ilahi bəyanlarla hər bir dəstəun iç üzünü açaraq Xəndək müharibəsini xülasə etmişdi.^[20]