Səhabələr

Həvazindən gələn xəbərlər

Bunları dinləyən səhabələr Onun Taifə gedərkən də buna bənzər xəbərdarlıqlar etdiyini xatırlayır. Hətta Mədinədən bu yana Onunla olanların çoxu buna oxşar xəbərdarlıqları Xeybər qənimətlərinin bölgüsü zamanı da eşitmiş və o gündən bəri ümumi mala əl uzatmaqdansa, acından ölməyi üstün tutmuşdular. Allah Rəsulunun (s.ə.s.) bu xəbərdarlığdan çox keçməmiş səhabələrdən biri bir yumaq ipliklə hüzura gəlir. Ağappaq ağarmışdı, xəcalətindən Rəsulullahın mübarək üzünə baxa bilmirdi:

– Ya Rəsulullah, – deyir, – bu yumağı mən beli yara olan dəvəmə çul tikmək üçün götürmüşdüm!

– Onda mənə aid olan haqqı halal edirəm, – buyurur Allah Rəsulu. Ancaq səhabənin qərarı qəti idi və  axirətdə ağır nəticələri olan məsələdə geri dönmək niyyəti yox idi. Yumağı təhvil verir.

Artıq növbə qənimətlərin bölüşdürülməsinə gəlmişdi. Bölgüdən əvvəl Allahın əmri olan beşdə bir hissəni bir tərəfə ayırırlar! Hər kəs maraqla kimə nə qədər düşəcəyini gözləyirdi! Allah Rəsulu (s.ə.s.) əvvəlki bölgülərin əksinə o gün heç kimin gözləmədiyi bir bölgüyə başlayır. Ərəblərin əyan-əşrəfi sayılan bəzi insanları irəli çəkir, qəlbləri İslama isinsin deyə və onların şəxsində qəbilələrinin qəlbini də yumşaltmaq üçün böyük paylar verir![14]

Hakim ibn Hizama yüz dəvə verincə yüz dəvə də istəyir və bunun müqabilində Allah Rəsulu deyir:

– Ey Hakim! Dünya malı çox şirin və cazibədardır. Kim onu könül xoşluğu ilə alarsa, o mal alan üçün bərəkət vəsiləsi olur, ancaq kim onu nəfsinin arzularına qapılıb ciddi-cəhdlə istəyərsə, bərəkəti gedər və o insan daim yesə də, heç cür doymayan adam kimidir! Üstdə olub hər zaman verən əl altda duran və həmişə alan əldən daha xeyirlidir! Və ilk növbədə sənə ən yaxın olanlara ver!

Hakim ibn Hizamın xəcalətdən rəngi ağarır, Rəsulullahın (s.ə.s.) üzünə baxa bilmir! Başını yavaşca qaldırıb deyir:

– Səni haqq ilə göndərən Allaha and olsun ki, mən Səndən sonra heç kimdən bir şey istəməyəcək və heç nə almayacağam!

Hadisələri diqqətlə izləyən Safvan ibn Ümeyyənin Rəsulullahın insanlara yüz-yüz heyvan verdiyini görüncə Ona olan heyranlığı qat-qat artır, vadidəki qoyunlarla dəvələri süzməyə başlayır. Onun bu halını görən Allah Rəsulu (s.ə.s.) yaxınlaşır və :

– Vadidəki bu mənzərə, yəqin, çox xoşuna gəlir, ey Əba Vəhb, – deyə soruşur.

– Bəli, – deyir Safvan. Bu vaxt Allah Rəsulu (s.ə.s.):

– Hamısı sənin olsun, – deyir. Belə bir səxavəti, belə bir comərdliyi gözləməyən Safvan heyrətə gəlir. Az qala nitqi tutulur, özünü toplayıb:

– Mən şəhadət edirəm ki, Allahdan başqa ilah yoxdur və Sən də Onun Rəsulusan, çünki belə bir səxavətliliyi ancaq bir peyğəmbər göstərə bilər, – deyir.

O vaxtadək qəlbindən heç cür ata bilmədiyi düşmənçilik və nifrət hisləri bir anda silinib getmiş, yerini Allah və Rəsulullah sevgisi doldurur! Məkkənin fəthi zamanı öldürülmək qorxusu ilə qaçan və Ümeyr ibn Vəhbin səyləri ilə yenidən Məkkəyə gələn, hətta düşünmək üçün iki ay möhlət istəyən, əvəzinə dörd ay müddət verilən Safvan ibn Ümeyyə aradan qırx gün keçməsinə rəğmən, təslim bayrağını  qaldırmış və səmimi bir müsəlman olmuşdu.

Digərlərinə nisbətən daha az pay alan Abbas ibn Mirdas bundan çox inciyir və caamatın içində şeir söyləyib Allah Rəsulunu tənqid etməyə başlayır. Çünki Safvan ibn Ümeyyə, Aqra ibn Habis, Uyeynə ibn Hısn və Hakim ibn Hizam kimi insanlara yüz dəvə verildiyi halda, ona qırx dəvə verilmiş və o da bunu məqam fərqi kimi qəbul etmişdi. Şeirində öz payına düşməli olan hissənin Aqra ibn Habis və Uyeynə ibn Hısn arasında bölüşdürüldüyünü  söyləyir və haqqının qəsb edilməsindən şikayətlənirdi! Halbuki nə Aqra ibn Habis və Uyeynə ibn Hısna verilənlər onların haqqı idi, nə də müəllifeyi-quluba (o insanlara deyilirdi ki, müsəlmanlar onların qəlbinin İslama isinməsini istəyirdi) daxil olmayanlara verilənlər zülüm sayıla bilərdi! Belə bir vəziyyətdə hər kəs payına düşənlə kifayətlənməli və özünü başqaları ilə müqayisə etməməli idi. Çünki Allah Ona qənimətlərdən müəllifeyi-qulub statuslu insanlara da pay verməyi əmr edir, Allah Rəsulu (s.ə.s.) da onları İslamiyyətə daha möhkəm bağlamaq üçün daha çox verirdi! Mirdasın düşündüklərini şeirindən anlayan Allah Rəsulu əvvəlcə onu hüzura çağırır və:

– "Sonra da mənim payımla atım Ubeydə düşən hissəni Aqra ilə Uyeynə arasında bölüşdürür!"– deyən sənsənmi? – soruşur.