Səhabələr

Həvazindən gələn xəbərlər

Bu vaxt bəzi insanlar bir kənara çəkilib hadisələrə bir məna verməyə çalışırdı. Sad ibn Əbi Vəqqas Allah Rəsuluna (sallallahu əleyhi və səlləm) yaxınlaşaraq:

– Ya Rəsulullah! – deyir, – Uyeynə ibn Hısn və Aqra ibn Habisin hər birinə yüz dəvə verdiyin halda, Cuayl ibn Süraqaya niyə vermədin?– deyə soruşur.

Bu sualla işin hikmət tərəfini öyrənmək istəyirdi. Buna görə üzünü Sad ibn Əbu Vəqqasa tutan Allah Rəsulu (s.ə.s.) buyurur:

– Allaha and olsun ki, Cuayl ibn Süraqa Uyeynə ibn Hısn və Aqra ibn Habis kimi minlərlə insandan daha xeyirlidir. Mən müsəlman olsunlar deyə onların könüllərini almaq üçün verdim! Cuayl ibn Süraqanı isə sağlam (əsl) müsəlmanlığına həvalə etdim! Belə ki, Mən bir insana ondan başqası Mənə daha sevimli olduğu halda, Allahın onu cəhənnəmə atmasından əndişə etdiyimə görə daha çox xətrini xoş tutur, qənimətdən daha çox pay verirəm!

Deməli, Rəsulullahın (s.ə.s.) onlara qənimətdən pay ayırması onların qəlbindəki iman duyğusunu canlandırma, İslama gəlişlərini sürətləndirmə, onların şəxsində qəbilələrindəki insanların da könüllərini alma, bəzilərinin də şərindən arxayın olma arzusundan irəli gəlirdi. Halbuki bir insana qənimətdən çox pay ayrılması Allah Rəsulunun o insanı daha çox sevməsi və ya o insanın din naminə daha faydalı işlər görməsi mənasına gəlmir, bəlkə də, gələcək etibarilə daha gözəl və din yolunda daha faydalı işlər görən insanlar yetişdirmək üçün əvvəlcədən verilmiş avans mənasını daşıyırdı!

Xas dairənin gözüyaşlı davamçıları

Ancaq hər kəs Sad ibn Əbu Vəqqas qədər yaxın deyildi və hələ işin həqiqi tərəfini anlaya bilməmişdilər. Buna görə də oturub danışırdılar:

– Allah (c.c.) Rəsullullahı bağışlasın, həqiqətən, bu, çox qəribə işdir! Yenicə azadlıq qazananlarla mühacirlərinə verir, amma qılınclarımızdan onların qanı damladığı halda bizə bir şey vermir! Təhlükəli vəziyyət olanda biz irəli çəkilirik, növbə qənimətin bölüşdürülməsinə gələndə isə onlar baş üstünə qaldırılır, hər şey verilir! Kaş bunun kimdən və haradan qaynaqlandığını biləydik. Əgər bu, Allahın əmridirsə, canımızı dişimizə tutub səbir edər, Rəsulullahın şəxsi istəyidirsə, vəziyyəti Ona ərz edib narazılığımızı bildirərik!

Bu vaxt, xüsusən, bəzi gənclər işlərin qaydasında olduğu vaxtlarda özlərinin kənarda qaldığını, başqalarına üstünlük verildiyini söyləmiş və vəziyyətin Rəsulullaha ərz ediləməsinin vacibliyini dilə gətirmişlər. Zahirən baxanda deyilənlərin haqlı olması qənaətinə gəlir və məsələ Rəsulullah qərarlarının tənqid edilməsi istiqamətinə gedirdi!

Bütün bunlar başdan-ayağa fitnə idi və bünyə içində baş qaldıran bu xəstəlik barədə Allah Rəsulu xəbərdar edilməli idi. Hadisələrin gedişatından narahat olan Sad ibn Ubadə özünü dərhal Rəsulullahın hüzuruna çatdırır:

– Ya Rəsulullah – deyir, – ənsar arasında bəzi insanlar Səndən çox narazı və incikdirlər!

Hz.Sadı dinləyən Allah Rəsulu: "Hansı məsələdə? – deyə soruşduqda:

– Qənimətləri öz qövmün və digər ərəb qəbilələri ilə bölüşdürdüyün halda, onlara bundan bir şey verməməyinə görə! – deyə Hz.Sad cavab verir.

– Bəs bu məsələdə sən nə düşünürsən? – Allah Rəsulu soruşur.

– Qövmüm içində sadəcə bir insanam, – deyir Hz.Sad utancaq halda.

Hiss olunurdu ki, Hz.Sad da bu xüsusu anlaya bilmir, digərlərindən də fərqli düşünmür! Bunun ardınca Allah Rəsulu:

– Onda qövmünü dərhal buraya yığ və hər kəs gəlincə də Mənə xəbər ver, – deyə əmr buyurur.

Hz. Sad çölə çıxmış, gözünə dəyən ənsarı həmin yerə toplamağa başlayır. Nəhayət, bütün ənsar bir yerə toplanınca gedib Allah Rəsuluna xəbər verir.

O da (s.ə.s.) gəlir:

– Aranızda başqaları da varmı? – deyə soruşur.

– Xeyr, Ya Rəsulullah! Yalnız bacım oğlanları var, – deyir.

– Bacın oğlu o qəbilədən sayılır, – buyurur Allah Rəsulu.

Dolmuşdu, görünür, qulağına çatanlardan çox üzülmüşdü! Üzündə bir hüzn, bir acı vardı – səkkiz ildir, dizinin dibində yetişən camaatından belə bir etiraz gözləmirdi! Bu günə qədər Onu qorumaq üçün sevə-sevə canını verən bu insanların dünya neməti üçün etiraz etməsinə çox kədərlənmişdi! Heç gözləmirdi bunu! Mücadiləsini, amalını sabahlara aparan bu insanlarla buna görə şəxsən görüşmək istəmişdi. Əvvəlcə Allaha həmd-səna edir, sonra:

– Ey ənsar camaatı, – deyə sözə başlayır, – Mən sizin yanınıza gələrkən zəlalət içində olduğunuz halda, Allah Mənim vəsiləmlə sizi hidayətə çatdırmadımı? Hamınız kasıb və fəqirkən Allah Mənim vəsiləmlə sizi varlı etmədimi? Siz bir-birinizə düşmən ikən Allah qəlblərinizi təmizləyib aranızdakı düşmənçiliyi yox etmədimi?

Heç kimdən səs çıxmır. Minnət dolu bu sözlərə cavab vardımı? Sükutu yenə Rəsulullah (sallallahu əleyhi və səlləm) pozur:

– Ey ənsar topluluğu! Mənə cavab verməyəcəksinizmi?

– Sənə nə deyə bilərik, ya Rəsulullah? – deyirlər, – Sənə necə cavab verək? Bütün bu nemətlər Allahdandır və hamısı da Onun Rəsulu sayəsindədir!